tempera

• latincede şakak.
• simdilerde tempera; yagli boya gibi mesakkatli, gouache kadar pahali olmayan boyalari tanimlamak icin kullanilir bir terim haline gelmistir. gunumuzdeki "tempera" misal ayni alanda kullanilan akrilik gibi plastik-sentetik degildir o sebepten tamamen kuruduktan sonra bile matligini korur. renkler layikiyla karismaz, boyanmis bir rengin uzerine baska renk kolay kolay boyanmaz (beyazin uzerine koyu bir renk boyayabilirsiniz cok isterseniz ama neden isteyesiniz?), suluboya gibi transparan etkiler elde etmeye bosuna calismayin, olmaz. sanat okullarinda yagliboya kullanilmasina izin verilmeyen siniflarda, rengin tam degerinin gorulmesi icin parlak akrilikten kacinan hocalar tarafindan kullaniminiza zorlanan bir boyadir. foundation class'lerini atlattiktan sonra "skerim temperani ha" diyerek akrilige, cok para harcayasiniz varsa gouache'a gecme sansiniz vardir, olmalidir.
• ortacag a dayanan bir boya elde etme teknigi..nerdeyse yuzde yetmis gibi bir oranda pigment iceren topraktan elde edilmis tozboya ile damar vernigi, bezir yagı, yumurta gibi maddelerin karısımı ile hazırlanan ve yine ortacagdan beri tablolarda kullanılan boya..bi de yazılı kaynaklarda tampera diye gecen sey^*
• (bkz: fiat tempra)
• (bkz: tampere)
• (bkz: detramp)
• 13. yüzyıl başından 15. yüzyıl sonuna dek çokça kullanılan bir resim tekniği.
  
  yumurta sarısı, yumurta akı, bazen de her ikisinin boya ile karıştırılmasıyla oluşturuluyor ve genellikle tahta üzerine yapılıyor.
  tahta panonun üzerine alçı ve zamkkla yapılan bir karışım sürülüyor (bkz: gesso), figür önce karakalem ile çiziliyor, sonra da boyamaya geçiliyor.
  bu döneme özgü bir yaldızlı resim manyaklığı var; o yüzden, eğer tüm resme yaldız atacaklarsa, yaldızı attıktan sonra figür yapılacak yerdeki yaldızı hafifçe kazıyorlar.
  yok, eğer ufak detayları yaldızlayacaklarsa, yaldızı zamkla karıştırıp sürüyorlar.
  boyamayı yaparlarken de her rengin altına, başka bir renk boya tabakası atıyorlar; ten rengi yapacaklarsa mesela, önce yeşil zemini atıp sonra boyamaya geçiyorlar.
  
  kısa sürede kuruduğu ve sanatçıya rahat çalışma imkanı vermediği için, zor bir teknik bu tempera. yağlı boya ortaya çıkınca, bu teknikten vazgeçiliyor o yüzden.
• 15. yy'dan sonra yaglı boya resmin gelismesiyle nerdeyse ortadan kalkmıs ancak gunumuzde hala bu teknikle calısan bazı sanatcılar vardır. dogru yapıldıgında yaglı boyadan daha kalıcıdır.
• kullanılan yumurtanın tazeliğinin yapılan resmin kalıcılığını ve kalitesini doğrudan etkileyen resim tekniği. bayat yumurta (yani bakkal/markette satılan ve günlük olmayan yumurtalar) kullanılırsa kesinlikle işe yaramaz, emeğe yazık olur. hazır satılan sıvı yumurtalar da keza aynı gruba girer. bu nedenle taptaze (o gün yumurtlanmış) bulunur ve bu yumurtanın sarısı beyazından dikkatle ayrılır; hatta mümkünse elden ele geçirilerek veya kağıt peçete yardımıyla sarının mümkün olduğunca "kuruması" sağlanır. daha sonra bu keseye falçata veya benzeri keskin uçlu bir şeyle delik açılarak yumurta sarısı kaba akıtılır. ardından da elde edilen sıvı saf pigmentle karıştırılır ve çabuk bir biçimde boyamaya geçilir. bu şekilde elde edilen renk hiçbir şekilde daha sonrası için (örneğin boyamaya ertesi gün devam edilecekse)saklanamaz. her seferinde işe baştan başlamak gerekir. (bkz: uğraş uğraş nereye kadar) (bkz: sabreden derviş muradına ermiş)
  
  tüm bu zorlukları düşünüldüğünde temperanın neden yağlı boyanın ortaya çıkışıyla beraber yavaş yavaş popülaritesinin azaldığı da anlaşılabilir. ancak, tüm bu zorluklarına rağmen güçlü yanları da vardır. bir kere, daha önce de belirtildiği gibi kitabına uygun hazırlanan tempera çok ama çok kalıcıdır. çünkü içinde şimdiki boyaların hemen hemen tümünde yer alan hiçbir gereksiz dolgu malzemesi yoktur. sadece saf pigment ve taze yumurta sarısından oluşur. doğada bulunan pigmentler tempera tekniği sayesınde en yalın halleriyle ve oldukları gibi resme yansırlar. ayrıca, bu teknikle yapılan eserler yağlı boya gibi sararmaz ve çatlamaya da dayanıklıdır. bu nedenle hala bu tekniği kullanan ressamlara rastlanır.
• boyar maddenin tutkallı suyla, genellikle de yumurta akıyla karıştırılmasıyla elde edilen bir boya türü ve bu boya kullanılarak yapılmış resim. tempera ortaçağ'da sık kullanılmış, 15. yy'dan sonra yağlıboya resmin gelişmiyle birlikte ortadan kalkmıştır.