peleliu muharebesi

• peleliu adası pasifik okyanusunda bulunan palau adalar grubunun bir parçasıdır. ada ikinci dünya savaşı sırasında japonlar tarafından işgal edilmiş, daha sonra adayı ele geçirmek isteyen amerikan birlikleriyle kanlı bir mücadeleye girişmişlerdi.
  1944 yılına gelindiğinde japon ana karası amerikan b-26 uçakları tarafından vuruluyordu. artık japon imparatorluğu'nun sonu yavaş yavaş geliyordu. amerikan askeri liderleri arasında japon ana karasını ele geçirerek kesin bir zafer sağlamak için önerilen iki plan arasında anlaşmazlık bulunuyordu. general douglas macarthur'un önerdiği plana göre önce 1942'nin başlarında kaybedilen filipinler tekrar alınacak burayı takiben okinawa adası işgal edilecek ve buradan da japon anakarasına saldırılacaktı. amiral chester nimitz'in planına göre filipinler yerine formosa(tayvan) ve okinawa adaları alınacak, buradan çin'deki güçlerle birleşilecek ve buradanda japon anakarasına saldırılacaktı. planları farklı olmasına rağmen her iki komutan da bir adanın alınması konusunda birleşiyordu "peleliu".
  japonlar adayı aldıktan itibaren devamlı tahkim etmeye başlamıştı hatta bir hava üssü bile kurmuştu zaten adanın önemi de bu hava üssüydü. palau adalarının tamamını 30,000 kişilik japon ordusu korumaktaydı, peleliu ise başlarında albay kunio nagakawa'nın bulunduğu 11,000 kişilik 14. tümen tarafından tutulmuştu. ayrıca bir miktar koreli ve okinavalı işçi de bulunmaktaydı. japonlar burada banzai saldırısı yerine koordineli harekatlar düzenlemeye karar vermişti zira banzai pek de bir işe yaramıyordu. bu, amerikalıların birçok adayı ağır kayıplar verdirerek almasından belliydi, ayrıca kıyı savunması yapılacak, kıyıya çıkan düşman kuvvetleri sahilde durdurulacaktı. peleliu kaybedilmemeliydi.
  peleliu muharebesi
  amerikalılar ''stalemate ıı harekatı'' adını verdikleri, peleliu adası çıkarmasına 15 eylül 1944 günü saat 08:30'da başladılar. harekata 1. deniz tümeninden 1., 5. ve 7. alaylar katılıyordu ve adanın güney ucundan çıkarma yapmaya başladılar. 1. deniz piyade alayı kuzeydeki beyaz plajdan, 5. ve 7. alay ise turuncu plaj olarak adlandırılan daha güneydeki sahillere çıktı. o gün peleliu adasının güzel plajları birden bire kararmaya başlamıştı. ltv-4çıkarma araçlarının sahile yaklaşmaya başlamasıyla birlikte, mevzilerinde bulunan japon birlikleri mevzilerinin önünü kapatan çelik sürgülü kapıları açmaya başladılar. ''the point'' adı verilen ve plajı net bir şekilde gören burundan 47 mm'lik toplar ve 20 mm'lik otomatik toplarla araçlara yoğun bir şekilde ateş açmaya başladılar. japonların bu şiddetli ateşi sonucu 60 çıkartma aracı imha edildi. 1. piyade alayı ağır topçu atışlarıyla sahilde durduruldu. albay puller kendisini taşıyan çıkarma aracıyla geri dönmeye çalışırken aracına 47 mm'lik bir top isabet etti ve iletişimi kaybetti. güneyde çıkarmaya devam eden 7. alay ise ağır makineli tüfek ateşi altında kalmıştı. ayrıca top atışlarıyla da dövülen alay bir de derin tabanlı çamurlu sularda karaya çıkmaya çalışmıştı, çoğu japon makineli tüfek atışlarıyla öldürüldü. 5. alay karaya çıkıp ilerleyen tek birlikti. çıkarma yapıldıktan sonra iç kısımlardaki hava üssüne ilerlemiş ancak burada japon karşı saldırısıyla karşılaşmışlardı. japonların tanklarla saldırması sonucu alay geri çekildi. fakat japonlar ağır donanma ateşiyle beraber durduruldu ve hatta imha edildi. 5. alay japonların durmasıyla tekrar saldırıya geçti ve hava üssünün bir kısmını ele geçirdi. gün sonunda 5. alay 2 km kadar içeri girmişti. diğer hatlarda ise özellikle 1. alayın çıkarma yaptığı beyaz plajda durum çok vahimdi. alay gün boyu devam eden ağır makineli tüfek ve topçu atışlarıyla durdurulmuş,sahile çakılı kalmışlardı. bu çıkarmada amerikalılar yaralı ve ölü toplam 1100 kayıp verdi.
  çıkarma sonrası adeta kale konumundaki the point burnundan sürekli ateş yağıyor, bu nedenle ağır zayiatlara neden oluyordu. albay puller'in emrindeki 1. alay 3. tabura bağlı k birliğinin komutanı yüzbaşı george hunt, the point'i ele geçirmekle görevlendirildi. hunt'a bağlı bir takım tahkim edilmiş mevziler arasında tüm gün boyunca savunmasız çakılıp kalmıştı. birliklerin geri kalanı, japonların hatlarında bir delik meydana getirmesinden ve kuşatılmasından dolayı çok tehlikeli bir durum içerisine düştüler.
  bu arada, bir tüfekçi takımı japon mevzilerini tek tek imha etmeye başladı. sis bombası kullanarak mevzilerdeki japonların görüş açılarını kapattılar ve tüfeklerinin ucuna taktıkları el bombalarıyla bu mevzileri imha ettiler. altı tane makineli tüfek yuvası imha edildikten sonra deniz piyadeleri 47mm top mağaralarıyla karşılaştılar. bir yüzbaşı mağaranın girişine sis bombası atarak mağaradaki savunmacıların görüş açılarını kapattı. hemen ardından onbaşı henry w. hahn mağaradan içeriye bir el bombası attı. bomba 47 mmlik top mermilerinin yanında patlayınca mermilerde infilak etmeye başladı. mağaranın içindeki japonlar derhal mağarayı terk etmeye başladılar fakat bu kezde dışarıdaki deniz piyadelerinin ateşine maruz kaldılar ve hemen hepsi vuruldu.
  the point k birliği tarafından ele geçirildi fakat nagakawa derhal bir karşı saldırı düzenledi. 3 saat boyunca kuşatılan ve cephanenin ve suyun tedarik edilemediği k birliği her şeye rağmen 4 büyük karşı saldırıyla mücadele etti. artık çaresi kalmayan askerler japon saldırganlarla göğüs göğüse çarpışmak zorunda kaldı. en nihayetinde k birliğine destek ulaştığında birlik 18 adama düşmüştü, birliğin toplam kaybı 157 idi.
  5. deniz piyade alayı, 16 eylül günü havaalanının ele geçirilmesinden sonra ngesebus adasını ele geçirmek üzere görevlendirildi. ngesebus adasında birçok japon topçu mevzileri bulunuyordu ve küçük bir hava alanı inşa edilmişti. bu küçük ada küçük bir geçitle peleliu'ya bağlanıyordu. fakat 5. alayın komutanı albay harris bu geçidi kullanmanın açık hedef olmak anlamına geldiğini düşündüğü için bir çıkartma harekatını tercih etti.
  harris, 28 eylül'de çıkartma öncesi adaya bir dizi topçu bombardımanı düzenledi. bu bombardıman peleliu çıkarmasındaki kayıpların tekrarlanmaması için ağır kalibreli toplar ile etkili atışlar yapıldı ve pek çok japon mevzii dağıtıldı.
  deniz piyadelerinin ngesebus adası çıkarması
  piyadeler adaya çıktıklarında mağara ve sırtlardan derhal ateş altına alındılar ancak yapılan etkili bombardıman işe yaramış görünüyordu zira adanın alınması bu sayede kısa sürdü. deniz piyadelerinin zayiatları burada hafif olmuştu. denizciler 15 ölü 33 yaralı verirken japonların kaybı 470 ölü ve yaralıydı.
  amerikan deniz piyadelerine ait 75 mm'lik obüsler atış yapmakta
  the point'in alınmasından ve m-4 sherman tanklarının cepheye ulaşmasından sonra 1. deniz piyadeleri kanlı burun yamaçları diye adlandırdıkları umurbrogol tepesine doğru ilerlemeye başladılar. pullerin adamları sayısız saldırılar düzenlemelerine rağmen tüm saldırılar japonlar tarafından etkisiz hale getirildi. 1. deniz piyadeleri sırtlar arasındaki dar yollarda çeşitli tuzaklarla karşılaşıyor ve mağaralardan sürekli ölümcül bir yaylım ateşine maruz kalıyorlardı. tepelerde bulunan japon mevziileri sürekli havadan napalm bombalarıyla bombalanıyordu. bu nedenle tepede yanmayan ağaç kalmamıştı. japonlar olağandışı bir ateş disipliniyle saldırıyorlar ve maksimum kayıpların yaşanmasına neden oluyorlardı. japon keskin nişancılar sedye taşıyıcıları da hedef almaya başlamışlardı. eğer 2 sedye taşıyıcıdan biri yaralanır veya ölürse oraya onları almak için daha çok sedye taşıyıcı gelecekti ve daha çok deniz piyadesi vurulabilecekti. japonlar amerikan hatlarına sızabilmek için geceleri mevzilerinden çıkıyor, banzai saldırıları gerçekleştiriyorlardı. amerikalılar bunu önlemek için 2 kişilik bir mevzi kazıyor bir asker uyurken diğeri gözcülük yapıyordu. amerikalıların karşısında çok farklı bir japon ordusu bulunuyordu. ayrıca amerikalılar zorlu arazi koşullarıyla da mücadele etmekteydi.
  umurbrogol tepesi sırtlarında özellikle bir çatışma çok kanlı geçmişti. 1. deniz piyade alayına bağlı raymond davis komutasındaki 1. tabur 100 nolu tepe'ye(hill100) saldırmıştı. japonlar burada öylesine direnç göstermişti ki, taburun %71'i zayiata uğradı. yüzbaşı everett pope ve birliği tam bir gün boyunca bu tepeyi almak için savaştı ama tam tepeyi aldıklarında japon karşı saldırıları yüzünden geri çekiliyorlardı. tepenin yapısının da verilen kayıplara büyük etkisi olmuştu. dört tarafı açıklık tepeye yoğun makineli tüfek ve keskin nişancıların etkili atışları deniz piyadelerini eritmişti. daha sonra everett pope'ya cesaretinden ötürü onur madalyası verilmiş, tepe ''pope's hill olarak adlandırılmıştı.
  japonlar savaşın başından bu yana 3000 adamdan oluşan 1. deniz piyade alayına tam 1749 kayıp verdirmişti. sonraki 6 gün boyunca umurbrogol tepesinde şiddetli çatışmalar devam etti.
  peleliu içlerinde ilerleme taktiksel harita
  3. çıkartma kolordusu komutanı general roy reiger peleliu'ya takviye birlik olarak 81. piyade tümenini gönderdi. 321. alay japonları umurbrogol tepesinde iki taraftan kıstıracak biçimde 23 eylül'de batı ve kuzeybatı peleliu plajları boyunca çıkartma yaptı ve doğrudan umurbrogol çatışmalarına katıldı. 5. ve 7. deniz piyade alayları da umurbrogol dağlarına doğru yöneldi fakat hepsi de benzer kayıplara uğrayacaktı.
  ekimin ortalarında 5. ve 7. deniz piyadeleri hemen hemen mevcutlarının yarısı kadar zayiata uğramış durumdaydılar. geiger, askerlerinin %60'nı kaybettiği 1. deniz piyade alayını geri çekerek yerine 81. piyade tümenini yerleştirmeye kararlıydı. 15 ekimde 321. alayın çıkartması tamamlandı ve yine 3 hafta içerisinde ağır kayıp veren 1. deniz piyade alayının tamamı peleliu'dan ayrılarak solomon adalarındaki pavuvu'ya çekildi.
  takviye edilen birlikler sık ağaçlıklı tepelerde kalan japon birlikleriyle savaşmak için yola koyuldular ve sonraki ay ada tamamen temizlenene kadar savaşmaya devam ettiler. sonunda nagakawa "kılıçlarımız kırıldı ve mızraklarımızı çektik," diyerek alaya ait tüm belgeleri yaktı ve intihar etti. ölümünden sonra peleliu'da gösterdiği cesaretten dolayı rütbesi korgeneralliğe yükseltildi. 22 kasım günü peleliu'da ki bu kanlı ve zorlu mücadele son bulmuştu ancak bir japon teğmeni yanında kalan son 30 adamla peleliu'da bir mağarada saklanmaya devam etti. 22 nisan 1947'de teslim olan bu askerler ikinci dünya savaşı'nın resmi olarak son teslim olan askerleri oldular. adada toplam amerikan kaybı 1794 ölü ve yaralıydı, japon kaybı ise 10,695 ölüydü. peleliu, pasifikte yaşanan en kanlı muharebe olarak ünlenmiştir.
  peleliu adası muharebe sonrası adeta bir tank mezarlığına dönmüştür.
• amerikalılar japonlarin kıyıda savunma hattı kuracağını düşündüğü için tüm güçlerini oraya harcadılar. oysa japon albayı ormanın içerisinde 10 bin askeri ile beklemekteydi.