blow-up

• edebiyattan sinemaya en ozgun uyarlamalardan biri olan eserin adidir.
  cortazar'in hikayesi ile antonioni'nin filmini paragraf-plan itibariyla birebir ortusturmek tabii ki imkansiz ve gereksizdir.
  ancak iki eserin birarada incelenmesi saniyorum cogu kimse icin cok eglenceli olacaktir.
  oncelikle cortazar'in bir kisilik cambazi oldugunu soylemek gerekir.
  yani, kisilik sorunlarini, kendini taniyamama, coklu kisilik, kendini baskasinin yerine koyma, kiskanclik gibi ruh hallerini yaziya dokebilmek icin edebiyatta benim "hardware" cozumler dedigim yola basvurmustur. yaziyi egmis, bukmus, ve nihayet elestirmenlerin "cortazar halisunasyon, gercekustu, mistik ogeleri harmanlayip savurmustur" demelerine elverisli hale gelen ozgun bir edebiyatin pesinde gitmistir. halbuki cortazar'in yazim tekniginde gozlenen ve geleneksel hikaye anlatiminin kurallarini prizmadan gecirip yonunu saptiran, kesen, bicen , kaynak yaptiran bir yan vardir. bu yazin sanatinin bazi eksikliklerinden kaynaklanir. bu sorunlarin ve "hardware" edebi cozumlerin sergilendigi en guzel orneklerden biri de cortazar'in "seytan sacmasi" (the devil's drivel) diye turkce'ye cevrilebilecek ve antonioni tarafindan "blow up" ismiyle filme cekilmis hikayesidir. filmden sonra hikaye de blow up ismiyle anilmaya baslanmistir. hikayede kimi zaman birinci tekil sahis kimi zaman da ucuncu tekil sahis olan fotografcinin fotograf ile saplantili iliskisini ve gitgide fotografin kendi hayati olmasini okuruz. nihayet, film oykunun yosunlarini temizlemis ve uzerine yapismis kimi denizalti artiklarindan kurtarmistir. film bu anlamda hikayenin devami gibidir. antonioni cortazar'in dilde yaptigini filmde yapmak ister. bu sefer kendisinin olanaksizliklari cortazar'inkinden farklidir.
  antonioni bir iluzyonun filmini yapmak ister. sinematik olarak basvurabilecegi ilk unsurlardan birine de hemen tutunur. filmde fotografci bir cinayetin fotografini cektini dusunur. oysa hikayede bir kadinin genc bir cocugu bastan cikarmaya calismasinin fotografi cekilmistir. bu sinematik bir gerekliliktir.
  bundan sonra film ile hikaye arasinda bir dans baslar. kimi zaman birbirlerine yaklasirlar kimi zaman uzaklasirlar. ayni kavrami anlatmaya calisan iki dansci gibi kimi zaman sarilirlar kimi zaman birbirlerini iterler. sonucta bu da bir iluzyondur.
  filmin sonundaki pantomim sahnesi herseyi aciklar. ama bu sahneyi burada aciklamak hic yakisik kalmaz.
  austin powers tipi blow up'taki fotografci tipinin karikaturudur.