van kedisi

• yıllar evvel trt de bir belgeselini izlediğim kedi türü. hakkın da o kadar çok şey anlatıldı ki çok abartılı buldum. ama içimde ukte kaldı bir van kedisine sahip olmak gözlemlemek. yıllar geçti kalbe düştü bu mevzu. eşe dosta haber yollandı. edirne den annesi doktor olan bir arkadaş 6 aylık dişi yavrumuzu verebiliriz ama kısırlaştırdık demesiyle tamam tamam olsun lütfen dedim. bir kaç saatlik yolculuktan sonra evime ulaştı. kafesindeydi yolculuk yormuştu anlaşılan. usulca kapağını açıp çağırdım gelmedi. bir süre yüz göz olmayayım dedim ortama alışsın belki kendi kendine çıkar dedim çıkmadı. en sonunda kendi ellerimle çıkardım çok ürkekti sevdim sakinleştirdim. kucağımdan bırakır bırakmaz hemen kuytu bir yere sindi. yemini koydum suyunu koydum beklemeye başladım. nasıl da sıska nasıl da bembeyaz gözleri kehribar. kendi yemek su kabını yollamışlardı ben yeni bir tane koydum. gelmedi. çıkmadı oradan. iki gün orada kaldı. nasıl üzülüyorum yok gelmiyor. yalvarmalar lütfenler iplerle oynatmalar hayır gelmedi. taki iki günün sonunda çağırmamla bir miyavlamayla koşup geldi yanıma çok sevindim. bu iki gün içinde şunu anladım bu kedi ilk sahibinin özlemini çekiyor kesinlikle. üzüldüm. ama zaten yavruları dağıtacaklardı biri bana gelmişti ne güzel.
  
  çokça sorularım vardı belgeselden dolayı. ilk merak ettiğim şey gerçekten suyla haşır neşir olacakmıydı ?
  
  1. deneyim: yeni su kabında ki suyla oynuyor içmiyordu sağa sola suyu sıçratıyor üstünü başını su içinde bırakıyor taki kap boşalana kadar sonra üzerinde ki suyu diliyle kuruluyordu. burda bir gariplik sezdim böyle olmaması lazımdı. bu bir tepkiydi. alıştığı mor renkli yani asıl kendi kabına su koydum. bunu içmeye başladı oynamadı bununla. taki dibinde tortu olana kadar. bu durumda da kabını ters çeviriyordu. alışkanlığı olan ve buna bağımlı olan kedi türü.
  
  2.deneyim: belgesel de van kedisinin avlandığını avı sahibine getirdiği söyleniyordu.abartı gelen mevzulardan biriydi benim için. sülük tankımı keşf etti. gözü hep ondaydı sonunda avlandı sağolsun. ve aynen söylendiği gibi ilk avını getirip önüme koydu. sonra ki bir kaç sülüğü de yarısını yemek kaydıyla yine getirdi. yarım kalan sülükler için sorun yok hayatlarına devam ediyor.avcı ve paylaşımcı kedi türü kesinlikle.
  
  3.deneyim: belgeselde ki teyze bir şeyi bir kere söylersen onu uyarırsan yapmaz demişti. abartı gelmişti yine. bildiğin sülük tankımı soy kırım yapıyordu. sert sözlerle azarlayarak bunu yapmamasını söyledim. hiç bir kedi de görmediğim bir ses çıkardı bu azarlanmayı sevmiyor du ki belgeselde söylenmişti insan gibidir azarlamayın diyordu teyze. aynen öyle üç koca gün odasından çıkmadı ve kendini göstermedi ta ki ben gidip kucağıma alana kadar. af etmişti beni kafasını kafama sürdü barışmıştık. hemen alıp sülük tankının yanına götürdüm gel gönlünce avlan der gibi. oralı olmadı. artık biliyordu bunu yapmaması gerektiğini.sinek böcek gibi türleri yakaladığın da getirmeye devam etti.getirdiği avını önüme koyup o asil oturuşuyla gözlerimin içine bakıyor du. yesene lamn getirdik işte der gibi. bunu aşmak zaman aldı getir ama ben yemiyorumu öğrendi.sonraları sinek türlerini avladıkça o da yemiyordu. laf dinleyen komut alabilen kedi türü.
  
  4.deneyim: belgeselde ki teyze evde yemek ayırmaz ve evin yemeğini asla aşırmaz diyordu.aşırmadı.bizim yediğimiz her yemeğide yedi.ancak seçiciydi.bir tür kuru mamayı çok seviyordu ondan yemeyi tercih etti. önüne koyduğumuz kendi gıdalarımız dan az sonra hiç yememeye başladı. bunlar sizin bu kuru mama da benim der gibi. aç bırakmadım. ancak çokça deneyimliyim diğer kedi türlerinden aşırırlar sormazlar bile gözünün içine baka baka yerler. bu yemiyor buyur bekliyor müsade istiyor.
  
  5.deneyim: bağlılık. belgeselde ki teyze sahibine aşırı bağlıdır kıskanır diyordu.evet aynen kıskanıyor. sokaktan bulduğum yavru kedileri istemiyor bu. bana yaklaşmalarına müsade etmiyor. alışması ya imkansız ya komutla zorla alışıyor. yanıma yaklaşacakları zaman önce bir kontrolden ve temizlikten geçiriyor. bir mesafe söz konusu. çok uzun süre sonra oynamaya başlıyor oda kerhen maksat gönlüm olsun bunu his ediyorum. gelen misafirlere karşı da aynı şey söz konusu çağrıldığın da gitmez. ancak yıllar içinde gelenler aşina oldukları hariç yine mesafe. bazen de hırçın niye geldiniz der gibi. veyahut benimle muhatap olmayınız der gibi. tıslama dişleme pati vurma. dişleme derken kedi sahipleri anlar. çenesini açar ve dişlerini cilde geçirmeden kapatır.o an ki düşüncelerini de çok merak etmişimdir.
  
  +lamn düşünsene ben bu çenemle bu kaslarla bu dişlerle kemik kırıyorum.bak elinin parmağı ağzımda sence neler yapabilirim ?
  -eheh abimsin büyüksün tırs tırs yapma.
  +akıllı ol.
  -eyvallah abi.
  
  peki gerçekten de bunu yapmamasını ne sağlıyor ? nasıl oluyor da bunu biliyor ? bunu ona yaptıran şey ne ? bilemedim.bile bileceğimi de sanmıyorum...
  
  6.deneyim:temizlik.belgesele göre çok temiz bir kediymiş. fazlasıymış. öyle sahibisin falan diye direkt dokunmak yok önce bir koklama kontrol yine de hijyen hesabı bir kaç yalama sonra sev. dışardan gelenlere hele...peki ya toprağı ? aynen kesinlikle temiz olmalı. deneyim yapacağım için iki hafta hiç temizlemedim. şöyle bir hareket yapıyor bu durumda. sürekli söyleniyor. miyavlıyor. kabına giriyor işini bitirdikten sonra saatlerce yalanıyor. ve en enteresanı toprak kabının üzerini bulduğu ne varsa kazak kağıt gazete poşet onunla kapatıyor tekrar ihtiyacı varsa onları kaldırıp toprağa ulaşığ işini yapıp tekrar kapatıyor. sonuç : aşırı temiz.
  
  7.deneyim: su dolu küvetle yıkama. tam bir başarısızlık. allahım o ne feryat. lamn sen kimsin beni yıkayacaksın iskinin suyuyla. ben onamı kaldımlar.benim tükürüğüm de sen ne hijyen ler var biliyormusun lar azar üstüne azar. miyavlıyor. fakat burda enteresan olan her derdinin başka bir ses tonu var. bu deneyim de çok tehditkar ses tonu vardı. iyi bir yüzücü olduğu doğru tek şartla canı isterse. yıkanmaya da başladı. hava sıcak ise soğuk havalarda asla. gölde bir deney yapma fırsatım olmadı. ancak belgesel de van gölünde deneyleri yapılmıştı. bildiğin su canlısı işte.
  
  8.deneyim: hareketlilik. çok oyuncu. ancak bir insan için fazla kuvvetli bir kedi türü.
  
  kafasının üzerinde iki kulak arasında ki bölgede 30 35 kadar siyah kıl var. bir birinden uzak mesafede dağınık.karşıdan belli olmuyor. neden böyleydi ki ? bembeyaz bir canlı da neden bir kaç tane zıt renkte kıl olabilirdi ? hiç bir tatminkar açıklama bulamadım. edebiyat öğretmenimin bir gün sorduğu soru geldi aklıma bunu düşünürken. çocuklar iran halıları neden dünyanın en değerli halılarıdır biliyormusunuz demişti ? bir kaç seçenek sunduk. hayır dedi. iran halıları el dokumasıdır. eee ? hereke halıları da öyle hocam ? ancak iran halılarında dokumacı bile bile bir yerinde hata yapar eksik bırakır ? ahah niye ? eksiksiz olan sadece allahtır diye. himm.(kızarmalar bozarmalar) bu onun imzasıdır ve onu en değerli kılan budur demişti. kim bilir ?
  
  bir mühür mevzusu duymuştum ananemden dedemden. bazı ev kedilerinin ağız içinde bir leke olurmuş. eskiler buna mühürlü dermiş. daha saygın olurmuş bu tür kediler evin içinde. benim van kedimin ağız içinde her hangi bir leke yoktu ama bir tane kedimin ağız içinde leke vardı işte bu konuşma da tam o esnada olmuştu.mühür mevzusu. bilemedim.
  
  yıllar çabuk geçti. bir gün bu van kedimde ki ismi minnoş idi dileyen ek$ibition da gölge başlığıyla bakabilir bir gariplik sezdim. hiç miyavlamıyor ama bir iki dakika gözümün içine bakıp kafasını cama dönüyor tekrar ve tekrar. o an anladım gidecekti. ama bu sefer ki gidiş dönüşlü olmayacaktı.his ettim. konduramadım. hoşçakal bile demedim. bakıştık sadece. o gün gitti. dönmemek üzere.
  
  bir kaç kedi türünde olan huy vardı bunda. eskiler veya kedilerini geniş alanlarda özgürce besleyenler bilir. kedi öleceği zaman ölüsünü sahibine göstermez. giderler dönmezler...
  
  onca kedi besledim bir kaç farklı türde dahil. van kedisi hiç biri gibi değil. bambaşka bir canlı. bir dost. gidişi de bu yüzden daha çok yakıyor insanın canını. ailenden biri ölüyor. şimdi rüyalarım da yine başımın ucunda bazen konuşuyoruz. çok duygulandım sözlük.
  
  ek gözlemlerim : bir yatma kalkma düzeniniz varsa bunu biliyor. kalkma saatiniz gecikmişse uyandırır. uykunuza çok dikkat eder. asla rahatsız etmez. sabaha karşı diğer kedilerden daha fazla tonda hırıltı çıkarır. dinlemeye doyum olmaz. yurt dışına van kedilerinden çokça çıkarmışlar. epey video bulabilirsiniz. özellikle van kedilerinin yavru olanlarının güçlerini görmeniz adına izlemenizi tavsiye ederim.
  
  van kedisi korunmalı.yüzüncü yıl üniversitesinin bu konuda çok ciddi çalışmaları olduğunu biliyorum. [http://vankedisi.yyu.edu.tr/ http://vankedisi.yyu.edu.tr/] ancak yeterli değil. destek olmamız adına bir kampanya bir bağış sistemi geliştirmelerini öneririm. bu kediler kısırlaştırılmamalı ve asla bakım evlerinde tutulmamalı. bu kediler sahiplendirilmeli.
  
  entryimde ki belgesili de buldum. izlemenizi tavsiye ederim. şurda.
  
  ek : imla ek düzeltme gibi hususlarda bu entryimi tekrar ziyaret edeceğim. hata olmuşsa af ola.